Các quy định trong Dự thảo Luật tín dụng tác động tiêu cực tới TTCK

Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vừa được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XII. Nhiều chuyên gia và đại biểu Quốc hội cho rằng, với những quy định của dự thảo sẽ siết chặt và tác động tiêu cực đến TTCK VN. Theo ông Hà Văn Hiền - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội: Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) còn bộc lộ một số hạn chế như: dự thảo luật thiên về việc tăng cường, kiểm tra, giám sát bảo đảm an toàn, chưa tạo được sự hài hòa giữa bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng và bảo đảm quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Các quy định về quản lý nhà nước đối với tổ chức, hoạt động của tổ chức tín dụng còn nặng về hành chính, cấp phép mà chưa thể hiện tư tưởng đổi mới quản lý các tổ chức tín dụng theo tinh thần Quyết định 112. Trong luật còn nhiều quy định chưa cụ thể, có quá nhiều nội dung giao Chính phủ và Ngân hàng nhà nước quy định (trên 40 nội dung). Một số quy định của dự thảo luật còn có sự trùng lặp với các luật khác như Luật doanh nghiệp, Luật chứng khoán... Chặn vốn nhà đầu tư Tại khoản 2 Điều 8 dự thảo luật quy định nghiêm cấm tổ chức, cá nhân không phải là tổ chức tín dụng hoạt động ngân hàng. Trên thực tế, hiện nay các Cty chứng khoán đang thực hiện một số hoạt động có bản chất là dịch vụ ngân hàng. Chẳng hạn: Cty chứng khoán cấp tín dụng thông qua các nghiệp vụ repo chứng khoán (giao dịch mua hoặc bán lại chứng khoán có kỳ hạn được sử dụng trên thị trường tài chính. Đây là hoạt động phổ biến của các Cty chứng khoán, Trung tâm lưu ký chứng khoán được quy định trên cơ sở của Luật chứng khoán và phù hợp với thông lệ quốc tế. Nhiếu ý kiến cho rằng: nếu không đưa một số hoạt động ngân hàng của Cty chứng khoán, trung tâm lưu ký chứng khoán điều chỉnh tại luật này thì khi luật này có hiệu lực, các Cty chứng khoán, trung tâm lưu ký chứng khoán phải chấm dứt những hoạt động này gây khó khăn cho cả nhà đầu tư và Cty chứng khoán. “Siết” cả ngân hàng Cũng theo dự thảo: Cấm ngân hàng thương mại, Cty con của ngân hàng thương mại mua, nắm giữ cổ phần của các tổ chức tín dụng khác (khoản 6 Điều 103). Nhiều đại biểu cho rằng quy định như vậy là quá chặt chẽ, không phù hợp với xu hướng phát triển hiện nay. Theo ông Hà Văn Hiền: Quy định như dự thảo luật chưa hợp lý, chưa tạo động lực cho sự phát triển của các ngân hàng nói riêng và các tổ chức tín dụng nói chung. Hiện nay, một số ngân hàng nhỏ thu hút kinh nghiệm quản lý, điều hành và công nghệ của các ngân hàng lớn bằng việc bán cổ phần cho các ngân hàng lớn. Quy định như dự thảo luật cản trở việc thu hút vốn, công nghệ, kinh nghiệm quản lý của các ngân hàng tham gia đầu tư chiến lược; các ngân hàng lớn có thể mở rộng thị phần, địa bàn hoạt động thông qua việc nắm giữ cổ phần của các tổ chức tín dụng khác. Ngoài ra, trong trường hợp các tổ chức tín dụng bị lâm vào tình trạng khó khăn thì các ngân hàng lớn có cơ hội mua lại tổ chức tín dụng đó. Vì vậy, Ủy ban Kinh tế cho rằng việc góp vốn, mua cổ phần giữa các ngân hàng và tổ chức tín dụng là cần thiết. Đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét quy định theo hướng cho phép các ngân hàng được phép góp vốn, mua cổ phần của các tổ chức tín dụng khác, tạo điều kiện cho các ngân hàng hỗ trợ nhau về vốn, công nghệ, kinh nghiệm quản trị, điều hành, thúc đẩy phát triển thị trường vốn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, có thể quy định giới hạn số lượng tổ chức tín dụng mà một ngân hàng được nắm giữ cổ phần và giới hạn tỷ lệ vốn mà ngân hàng được đầu tư vào tổ chức tín dụng khác. Về quy định ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được cho vay đầu tư, kinh doanh cổ phiếu (khoản 7 Điều 126), Uỷ ban kinh tế Quốc hội nhận xét: Quy định ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được cho vay đầu tư, kinh doanh cổ phiếu là quá chặt chẽ. Nếu quy định này có hiệu lực sẽ tác động tiêu cực đến TTCK VN. Quy định của pháp luật hiện hành vẫn cho phép các ngân hàng cho vay đầu tư, kinh doanh chứng khoán (Quyết định 03/2008/QĐ-NHNN của NHNN ngày 01/02/2008 về việc cho vay, chiết khấu giấy tờ có giá để đầu tư và kinh doanh chứng khoán). Do đó, đề nghị quy định cấm cho vay để đầu tư cổ phiếu với mục đích nắm giữ lâu dài để đảm bảo an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng, nhưng cho phép các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho vay kinh doanh cổ phiếu trong ngắn hạn để thúc đẩy sự phát triển của thị trường vốn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng cũng cần thiết phải đưa ra giới hạn mà các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép cho vay vào hoạt động này. Trong một số trường hợp thị trường chứng khoán có dấu hiệu bất ổn, NHNN có thể sử dụng một số công cụ như nâng mức dự phòng rủi ro đối với những hoạt động này... để hạn chế các ngân hàng cho vay kinh doanh chứng khoán. Với rất nhiều quy đinh còn bất cập được nêu ra, dự thảo luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu đề ra là phù hợp hơn với những cam kết hội nhập quốc tế của VN và thông lệ quốc tế trong hoạt động ngân hàng; Tạo ra được một cơ sở pháp lý bảo đảm sự tự chủ trong kinh doanh của các TCTD, đồng thời bảo đảm sự chặt chẽ, thận trọng trong hoạt động ngân hàng, đặc biệt là nâng cao được khả năng kiểm soát, giám sát của NHNN đối với hoạt động của từng TCTD và sự ổn định, an toàn của hệ thống ngân hàng. Đặc biệt là khắc phục những bất cập trong quá trình thực hiện Luật Các TCTD hiện hành như quy định về phạm vi điều chỉnh, tổ chức, quản trị, điều hành, hình thức sở hữu, tỷ lệ an toàn...; đồng thời, khắc phục các mâu thuẫn với Luật Doanh nghiệp, Bộ luật Dân sự, Luật Chứng khoán... (Nguồn: DDDN, 6/11)